Als je intrekt bij je partner die al een koopwoning heeft, komt daar veel bij kijken. Hoe ga je bijvoorbeeld de kosten van de gezamenlijke boodschappen en woonlasten verdelen? Wil je de (toekomstige) inkomsten en al het vermogen gescheiden houden? Misschien overweeg je om allebei eigenaar te worden van de woning. En wat gebeurt er eigenlijk als de woningeigenaar overlijdt? Lees het in deze blog.
Wanneer je gaat samenwonen zonder te trouwen of een geregistreerd partnerschap, behoud je je eigen inkomen en vermogen. Hetzelfde geldt voor je partner, ook als een van jullie een eigen woning heeft. Je bent niet aansprakelijk voor de schulden van de ander, zoals een mogelijke hypotheek. Het is verstandig vooraf een financieel overzicht te maken van ieders bezittingen en schulden.
Je wilt daarnaast waarschijnlijk samen afspraken maken over gemeenschappelijke uitgaven. Denk aan boodschappen, verzekeringen, vakanties en woonlasten. Je kunt deze kosten verdelen naar inkomen. Of afspreken allebei de helft te betalen.
De intrekkende partner kan ook een vast bedrag per maand betalen. Dat is in feite huurbetaling door de intrekkende partner. Voor een indicatie van dit bedrag kunt u gebruikmaken van het woonwaarderingsstelsel op huurwaarde.nl.
Huren is momenteel wel duurder dan de huidige rentebetaling van de eigenwoningschuld. In een extreme situatie betaalt iemand volgens de berekening van het waarderingssysteem meer huur dan de rente die voor de eigenwoningschuld betaald wordt. Ook al betaalt de intrekkende partner mee aan de energiekosten. De berekening is daarom een indicatie en beide partners moeten hier praktisch mee omgaan. Het is belangrijk de afspraken bij te blijven werken, vooral bij een veranderde gezinssamenstelling of de aankoop van een nieuw huis.
In de blogs over samenwonen en geldzaken lees je meer over afspraken die samenwoners in de praktijk maken.
Door samen de woonlasten te betalen kan op termijn een ongewenste situatie ontstaan. De waarde van het huis kan stijgen door aflossing van de hypotheek en mogelijke ontwikkelingen op de woningmarkt. Daar profiteert dan alleen de eigenaar van.
Een soortgelijke situatie ontstaat als de intrekkende partner (mee)betaalt aan investeringen in het huis zoals een nieuwe keuken, een verbouwing of zonnepanelen. Als jullie uit elkaar gaan en deze investeringen niet goed vastleggen, krijgt de intrekkende partner mogelijk niets van de investeringen terug.
Het is vaak de wens van beide samenwoners om ook samen te delen in een mogelijke waardestijging (of -daling) van de woning. Om dit mogelijk te maken kun je onder andere:
Je kunt de financiële afspraken over huishoudkosten, woonlasten en waardestijging van de woning vastleggen in een samenlevingscontract. Je kunt dit samenlevingscontract zelf maken. Toch raden wij aan om het contract door een notaris te laten vastleggen.
Een notarieel vastgelegd samenlevingscontract geeft soms een financieel voordeel. Je kunt dan profiteren van fiscaal partnerschap bij de belastingaangifte. In een samenlevingscontract kun je ook afspraken maken over alimentatie. Voormalig samenwonenden hebben namelijk geen wettelijk recht op alimentatie. Ook niet wanneer je lang hebt samengewoond.
Je kunt de woning niet nalaten aan de intrekkende partner via een samenlevingscontract. Samenwonenden zijn namelijk geen erfgenaam van elkaar. Het is daarom goed te beseffen dat bij overlijden van de woningeigenaar de achterblijvende partner niet automatisch in de woning kan blijven.
Als je samenwoont zonder testament, erft de familie van de eigenaar de woning. De achterblijvende partner erft niets en kan zelfs na 6 maanden uit de woning gezet worden. Zelf als de familie toestemming geeft, kunnen er problemen ontstaan. De fiscus kan het woongenot bijvoorbeeld zien als belastbare schenking. Daarover moet je misschien schenkbelasting betalen. Door een testament op te stellen en elkaar als erfgenaam aan te wijzen, voorkom je deze situatie.
Werkgevers regelen vaak de pensioenopbouw bij een pensioenfonds en verzekeren daarbij ook de partner via een partnerpensioen. Bij overlijden ontvangt de achterblijvende partner een maandelijks bedrag op basis van het partnerpensioen. Voor een partnerpensioen moet de partner geregistreerd staan bij het pensioenfonds.
Je moet bewijzen dat je samenwoont. Veel pensioenfondsen accepteren enkel een kopie van een notarieel samenlevingscontract. Dus ook daarom is het opstellen van een samenlevingscontract handig zijn.
Je hebt nu een aantal aandachtspunten kunnen lezen voor als je gaat samenwonen, waarbij één van de partners woningeigenaar is. Om gedoe in de toekomst te voorkomen is het verstandig om duidelijke afspraken te maken en deze vast te leggen in een (notarieel) samenlevingscontract. Daarnaast kun je met een testament ongewenste situaties na een overlijden voorkomen.